De balans tussen afstand & nabijheid

Distantie (afstand) en betrokkenheid (nabijheid) is een aloud spanningsveld in de hulpverlening. Ook zo wanneer je in buddyschap bent: wanneer ‘professionele’ distantie en persoonlijke betrokkenheid niet in balans zijn, kan dat een negatief effect hebben op de relatie tussen buddies. Dit kan zich uiten op verschillende manieren: afhankelijkheid, afstandelijkheid, verstrikt raken in iemand anders zijn verhaal, overbetrokken voelen (het mee naar huis nemen van problemen), verantwoordelijkheid nemen voor iemand anders, etc.

Het is essentieel om een goede balans te vinden tussen afstand en nabijheid. Waar dit voor een vriendschapsrelatie zich vaak natuurlijk ontwikkeld is het vaak nodig om in buddyschap – een ‘gearrangeerde vriendschap’ – wel iets of wat grenzen af te bakenen met het oog op dit evenwicht. De verhalen van mensen in (kans)armoede waarmee je als buddy geconfronteerd wordt, zijn vaak schrijnend en het is niet altijd eenvoudig om hier mee om te gaan. Vanuit eigen persoonlijke belevingen of waarden, kan je soms erg heftig op reageren.

Deze reactie kan zich op twee manieren uiten: een te grote afstandelijkheid waardoor je je onverschillig gaat opstellen tegenover de buddy, bepaalde onderdelen van zijn verhaal gaat ontkennen of minimaliseren of de buddy zelf de schuld gaat geven. Anderzijds kan je ook overbetrokken raken, waardoor je verstrikt geraakt in het verhaal van de persoon in (kans)armoede en je te sterk met hem/haar gaat identificeren. Je gaat daardoor de rol van redder, beschermer of zelfs medeslachtoffer opnemen.

Het is als buddy bijna onvermijdelijk dat je in dergelijke situaties terecht komt. Het is belangrijk je hiervan bewust te zijn. Dit vergt een proces waarbij de buddy zichzelf als persoon steeds weer bevraagt en toetst in relatie tot de persoon in (kans)armoede. Door trial & error moet er gekeken worden door beiden hoe de professionele betrokkenheid het best vorm gegeven wordt. Wat zorgt met andere woorden voor nabijheid en wat voor afstand en hoe vinden beide buddy’s deze nabijheid en afstand?

Belangrijk hierbij is dat behalve culturele verschillen, er ook persoonlijke verschillen zijn in de afstand die mensen tot elkaar bewaren. Dit heeft onder andere te maken met opvoeding, ervaring, geestelijke gezondheid en karakter.