Maatschappelijke veranderingen: impact op vrijwilligerswerk

De vrijwilliger vergrijst, studeert, individualiseert, en krijgt kleur. (Willem-Jan de Gast, 2012)

Hoe beïnvloeden maatschappelijke trends de werving van vrijwilligers?

Ontkerkelijking. De kerk loopt leeg; een plek waar én veel mensen bijeen komen én een altruïstisch gedachtengoed meegegeven wordt. Dit wordt vooralsnog niet direct gecompenseerd door de toename van het aantal moskeeën of pinkstergemeenschappen.
Ontzuiling. Mensen hebben geen automatische binding meer met organisaties. Deze verliezen daardoor hun dwingend karakter, het is niet meer vanzelfsprekend dat mensen mee helpen of meedoen.
Groter vrijetijdsaanbod. Door de vele keuzemogelijkheden onstaat er prestatiedruk op onze vrijetijdsinvulling. Mensen willen alles meemaken.
Intensivering. Mensen leven intensiever en hebben meer behoefte aan variatie en verandering. Dit maakt het moeilijk om vrijwilligers duurzaam te engageren.
Popularisering. Mensen zetten zich liever in voor ‘hot’ items.

Stijging van het opleidingsniveau. Een toenemend potentieel aan vrijwilligers voor een verantwoordelijke functie.
Vergrijzing. Door de stijgende levensverwachting neemt het aantal gepensioneerden met veel vrije tijd toe.
Informatisering. Eenvoudigere werving en toeleiding van vrijwilligers via sociale media en online communities. Ook opkomst van online vrijwilligerswerk.
Emancipatie. Aangezien onze samenleving alleen maar meer divers en pluriform wordt, ontstaat hier een groter potentieel van vrijwilligers dat bereid is om zich warm te maken voor actuele thema’s. Er is een enorme toename van vrijwillige burgerinitiatieven.
Verspreiding van het postmaterialisme. Door een hoger welstandsniveau en aanwezigheid van maatschappelijke voorzieningen verruimt de blik voor immateriële zaken en daarmee voor nieuwe vormen van maatschappelijke inzet. Er is een groeiende behoefte naar zingeving.

——————————————————————-

gebaseerd op Laura van Selm, Vrij&Willig. Vrijwilligers werven. Onderzoek in opdracht van ArmenTeKort.

Dekker, P., de Hart, J. & Faulk, L. (2007), Toekomstverkenning vrijwillige inzet 2015. Den Haag Sociaal Cultureel Planbureau
Dekker, P., de Hart, J. (2009), Vrijwilligerswerk in meervoud – Civil Society en vrijwilligerswerk, SCP: Den Haag
Lesley Hustinx UGent (2009), De individualisering van het vrijwillig engagement, Civil society tussen oud en nieuw.
Hustinx, L., & Lammertyn, F. (2001), Vrijwilligerswerk tussen vrijheid en onzekerheid: uitdagingen voor een eigentijds vrijwilligersbeleid. Oikos, 2001 (2)
Willem-Jan de Gast, Ronald Hetem, Ina Wilbrink, Coutinho, Bussum, (2009), Basisboek vrijwilligersmanagement. Werven, sturen en motiveren.
Katrijn Pauwels, (2009), Vrijwilligerswerk in 2015, In: WisselWERK 7.1
Ted van Wijdeven (2013), Actief burgerschap. Lijnen in de literatuur.